Prèske dezan apre li te deklare lagè ak gang vyolan peyi l yo, Prezidan Salvador Nayib Bukele te wè to touye moun peyi l ap desann, popilarite l monte e plizyè milye manm gang yo mete dèyè bawo. Menm livrezon pitza te rekòmanse nan kèk katye yon fwa ki pa limite. Pandan ke nasyon Amerik Santral la pa pwomèt menm kalite siksè pou Ayiti, ni menm prè fòs sekirite li yo, El Salvador ap ofri pou l prete ekspètiz teknik li bay nasyon Karayib la ki pale fransè pandan Ayiti ap fè fas ak yon masak san. . nan men gang de pli zan pli pwisan. Pandan semèn ki sot pase a, gang yo te anvayi ak raze poste polis yo, te asasinen polisye yo epi yo te kite tout yon nasyon nan chòk.
"Se pa yon solisyon premye mond. Li pa soti nan Lafrans. Li pa soti nan Kanada," Félix Ulloa, vis prezidan El Salvador, te di Miami Herald nan yon entèvyou sou òf li prezidan. "Li soti nan yon peyi frè; li vini. soti nan yon peyi ki gen prèske menm karakteristik ak Ayiti. "Nou se yon ti teritwa, nou gen twòp moun," li te ajoute nan Lendi. "Nou gen gwo nivo vyolans, anpil pwoblèm komen ki ta ka ban nou opòtinite pou pataje yon plan siksè konnen ke sa a se yon kalite koperasyon Sid-Sid.
Avèk 6.3 milyon sitwayen, El Salvador gen prèske mwatye nan popilasyon an Ayiti e li te jiska yon kèk. ane konsidere kòm "kapital omisid nan mond lan", ak batay gang li yo ak touye revanj. Ane pase a, nan mitan gwo deblozay gang yo, gouvènman an rapòte 496 omisid, yon desann soti nan 1,147 an 2021. Men, kontrèman ak Ayiti, ti peyi a gen yon lame anplis yon fòs polis - ak yon manm Kongrè a ak Prezidan eli, Bukele, ki te itilize pouvwa li pou fè lejislatè yo apwouve yon eta dijans tanporè kontwovèsyal ki te pwolonje plizyè fwa.
Semèn pase a, pandan l te asiste somè Kominote Eta Amerik Latin ak Karayib yo nan Buenos Aires, Ulloa te rankontre Premye Minis pwovizwa ayisyen an, Ariel Henry, e li te fè yon òf sila.
Pandan rankont la, Bukele te ofri pou l ta voye yon misyon evalyasyon nan nasyon Karayib la pou prepare yon pwopozisyon konplè sou fason pou rezoud kriz sekirite ak gang kap simen latwoublay nan peyi dAyiti a.
Ariel Henry te patisipe nan somè emisferik la nan espwa pou l konvenk peyi nan rejyon an pou yo rantre nan yon fòs miltinasyonal espesyalize pou ede Polis Nasyonal Dayiti a ki twouve l enpisan fas ak pisans gang kriminèl yo.
“Nou sèvi ak tout fòs lame nou yo ak lapolis nasyonal la nan lagè entèn nou kont gang yo. Se poutèt sa, nou pa gen okenn eleman adisyonèl pou voye, kidonk pa gen okenn posiblite pou El Salvador voye twoup oswa gwoup polis an Ayiti, " selon deklarasyon Ulloa
"Sa mwen te pwopoze premye minis la pandan reyinyon nou te fè nan Buenos Aires la se ke El Salvador vle e li kapab voye yon sòt de misyon etid sou zafè sekirite nan peyi Dayiti.
Premye Minis Ariel Henry te fè yon demand pou asistans militè etranjè depi mwa oktòb 2022.Sekretè Jeneral Nasyonzini António Guterres te apiye l nan demand sila, ki mande pou deplwaman rapid fòs etranje pou ede Ayiti, ak Lèzetazini ki mande Kanada pou l pran devan. Nan moman demann yo, yon kowalisyon gang te bloke prensipal tèminal gaz Ayiti a, e mank gaz, dlo pwòp ak lòt bagay esansyèl yo tankou lekòl yo ak biznis yo pa t kapab fonksyone, lopital yo t ap retire pasyan yo ak yon epidemi kolera ki te parèt trè vyolan e sitiyasyon sa t ap vin pi mal jou apre jou.
Twa mwa apre, pa gen okenn fòs ki rive deplwaye ni rezolisyon Peyi Lèzetazini te ekri epi prezante douvan Konsèy Sekirite Nasyonzini an, depi lò a, pa gen okenn mouvman ki moutre gen yon volonte pou pote yon solisyon ak pwoblèm ensekirite a kap dejenere chak jou ki pase.
Pandan lidè emisfè yo t ap prepare pou rankontre nan Ajantin semèn pase a, manm Konsèy Sekirite a te eksprime enkyetid konsènan vyolans gang k ap vin pi grav ann Ayiti. Men, malgre rekonesans ke èd nesesè, pèsonn pa leve men.
Toutfwa, nan landemen reyinyon Konsèy Sekirite a, 6 polisye ayisyen te mouri apre twa atak bridsoukou youn apre lòt ke Gwoup gang kriminèl nan Savien te fè sou yon komisarya riral nan vale Latibonit la e yon setyèm te mouri nan lopital akoz blese li yo te grav anpil. Lanmò 7 polisye sila yo te vin bay yon total 14 polisye ki ta mouri pou sèlman mwa janvye a ak 78 nan 18 mwa ki sot pase yo. Asasinay yo, ki fèt sitou nan atak gang, te pwovoke kòlè ak manifestasyon vyolan nan peyi Dayiti.
Alòske PM Ariel Henry tap retounen soti nan Ajantin Vandredi, manifestan yo t'ap chache bloke l.Alòske li tap rankontre Bureau américain des affaires internationales de stupéfiants et d'application de la loi chèf Biwo Entènasyonal Ameriken zafè estipefyan ak aplikasyon la lwa, Asistan Sekretè Deta, Todd Robinson, nan Pòtoprens menm, nan ayewopò entènasyonal la, polisye baz yo, melanje ak ansyen polisye ak manm gang yo te sakaje lokal la epi atake Rezidans pèsonèl Premye Minis la ak biwo ofisyèl yo. Yon lòt kote nan vale Latibonit la, manifestan yo te kase prizon an epi prizonye yo te pran lari. Lendi, pandan kèk trafik te retounen nan lari kapital la, klima a te toujou rete chofe.
Félix Ulloa moutre l se yon fen Konesè peyi dAyiti.
Ulloa, ki pale franse, te viv nan peyi Dayiti pandan 8 ane pandan tan sa li te ko-ekri yon liv, "Ayiti: 200 ans de Elections et Constitutions," ak Mirlande Manigat, yon ekspè konstitisyonèl ayisyen enpòtan ak ansyen kandida prezidansyèl la. Manigat, ke Ulloa pa pale ak li depi 2016, fè pati Haut Conseil de la transition an , yon nouvo estrikti Henry mete sou pye apre yon akò politik li te siyen 21 desanm pase a pou kreye yon plan pou eleksyon yo.
Pandan l te ann Ayiti, Ulloa te travay pou plizyè òganizasyon entènasyonal, tankou Enstiti Nasyonal Demokratik ak Misyon Estabilizasyon Nasyonzini ann Ayiti. Li te di pa etranje nan malè peyi a, Ayiti dwe atake pwoblèm gang kap boujonnen nan tout rakwen peyi a. "Si w panse se yon vyolans domestik oswa dezòd oswa yon pwoblèm gang, ou konnen, pami kriminèl yo, w ap fè yon erè. Yo se gwoup ki byen òganize, byen estriktire ak byen pozisyone ki pare pou pran tout enstitisyon gouvènman an,” selon deklarasyon li. “Prensipal risk Ayiti ap fè fas kounye a se lè mesye sa yo ale nan eleksyon. ... Kounye a gang yo ka vin okipe anpil plas nan nouvo palman.” Pandan diskisyon l ak Ariel Henry, Ulloa te pataje volonte prezidan li a pou l voye kèk nan ofisyèl gouvènman salvadoryen ki pi kalifye nan polis nasyonal, militè ak ministè jistis la pou ede Ayiti prepare yon repons pou kriz gang yo.
Ayiti dwe fè Yon chwa antelijan si li vle rezoud pwoblèm Ensekirite a
“Alèkile la, boul la nan kare gouvènman ayisyen an pou deside ki lè nou ta ka siyen yon akò diplomatik pou defini pèspektiv misyon an epi defini ki pwofil misyon an ta dwe ye; kote li ta dwe mete ak defini estati diplomatik moun nou ta voye, " selon deklarasyon Ulloa. Jiskaprezan, Henry pa di piblikman si li ta aksepte òf El Salvador a. Apa de asistans teknik, El Salvador ap chita pale tou ak kèk manm sektè prive ayisyen an pou konstwi lojman nan rejyon Plato Santral nan peyi a epi travay sou yon pwojè kilti zaboka. Yo ta fè sa atravè yon biwo koperasyon ke Ulloa di yap travay pou louvri nan peyi Dayiti nan moman lòt peyi etranje ap rele diplomat yo tounen. Pa gen okenn dout ke Bukele reyisi nan batay gang nan peyi li. Men, lagè li a pa t san konfli ak kritik. Gwoup dwa moun, Etazini ak lòt manm kominote entènasyonal la akize l kòmkwa li vyole dwa moun e li gen tandans otoritè. Nan batay kont gang, Bukele te voye twoup ame li yo nan lari, li te deklare yon eta dijans pou pèmèt fòs sekirite yo arete moun san manda, e li te mete plis pase 35,000 sispèk manm gang nan prizon.
Ulloa fè konnen, tankou Ayiti, gouvènman l lan te eritye yon eta echwe, kote ant 15 a 18 moun te konn mouri chak jou. Pami viktim yo te genyen polisye ak manm lame peyi a. "Sa Ayiti ta dwe fè an premye se pran bon desizyon pou ale nan lagè kont estrikti kriminèl sa yo," selon deklarasyon Ulloa, e li ajoute ke yo te deklare lagè dezan apre yo te pran kontwòl fonksyon an 2019. "Ou pa ka deklare lagè si ou pa pare pou genyen lagè a » e jiskaprezan lapolis Ayiti, paske pa gen lame, mwen panse ke "Li pa pare pou deklare lagè. Se poutèt sa ou dwe gen evalyasyon sa paske nou ka fè senaryo militè entènasyonal la. prezans te kapab ranpli paske vid nasyonal peyi Dayiti nan fòs militè ak polis yo pral ranpli pa yon fòs entènasyonal.Men, yon fòs entènasyonal dwe klè sou ki wòl li ta ye.
Ulloa raple yon ensidan ki te pase pandan tan li ak misyon mentyen lapè Nasyonzini an nan peyi Dayiti. Yo te touye yon nonm a kèk mèt nan fòs Nasyonzini yo ak repons li te resevwa sou poukisa sòlda Nasyonzini yo nan kas ble pa t entèveni se ke li pa t 'nan manda yo e ke yo pa t' kapab sèvi ak zam yo sof si yo te atake. "Ak sa a jan de manda ou pa itil, ak pi mal pase sa, moun wè mesye blende ak kamyon blende ak tout zam yo, pa fè anyen. Li dekourajan,".
Misyon li, li te esplike, ta ka ede prepare yon pwopozisyon konplè, non sèlman pou gouvènman ayisyen an, men tou pou Konsèy Sekirite Nasyonzini an, Depatman Deta Ameriken an ak Depatman Afè Etranjè Kanadyen an - menm antite sa yo,souliye Ulloa, ke yo dwe rele pou ede Ayiti ak yon nouvo fòs militè." Li p ap mache si pa gen plan global", se "pa tradui oswa transpòte oswa eseye aplike mekanikman soti nan El Salvador an Ayiti paske yo se de reyalite diferan. Men, pran swen nan lide prensipal yo, metodoloji ak konsepsyon. sou fason pou mennen sa a kalite lagè, ki, kwè m ', li pral pran tan. "Li pral pran anpil resous an tèm de entèlijans, rasanble enfòmasyon nan men gang, bay fòs yo ekipman ak fòmasyon apwopriye. Apre sa, ou voye yo fè demach yo.
Vos commentaires ici.